आजकाल, स्मार्टफोन हे आपल्या दैनंदिन जीवनाचे महत्त्वाचे भाग बनले आहेत. प्रत्येक व्यक्तीचे फोन त्याच्या जीवनातील अनेक महत्त्वाच्या गोष्टींवर आधारित असतो. ह्याचा अर्थ, फोनमध्ये बरेच प्रकारची महत्त्वाची माहिती, डेटा, आणि गोपनीय माहिती असते. परंतु, हॅकिंगचे धोके दररोज वाढत आहेत आणि तुम्ही जर अँड्रॉइड किंवा आयफोन वापरत असाल, तर सावधगिरी बाळगणे अत्यंत आवश्यक आहे.
सर्वप्रथम, अँड्रॉइड आणि आयफोन या दोन्ही ऑपरेटिंग सिस्टीमवर हॅकिंगचे धोके कसे वाढत आहेत, हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. भारतीय सरकारने सुद्धा या हॅकिंग धोऱ्यांना समजून घेतले असून, त्यांनी आपल्या नागरिकांना याबाबत इशारा दिला आहे. मोदी सरकारने एक अत्यंत महत्त्वाचा अलर्ट जारी केला आहे, ज्यात वापरकर्त्यांना मोबाईल डिव्हाइसेस अद्ययावत करण्याची आणि सुरक्षा उपायांची अंमलबजावणी करण्याची सूचना दिली आहे.
1. अँड्रॉइड आणि आयफोन हॅकिंग धोके
अँड्रॉइड 12 आणि त्यानंतरच्या सॉफ्टवेअरमध्ये अनेक सुरक्षा धोक्याचे दोष आढळले आहेत. या दोषांमुळे तुमच्या संवेदनशील माहितीची चोरी होऊ शकते. यामुळे, तुमच्या मोबाइल डिव्हाईसवर हाय सेवेरिटी सायबर हल्ले होण्याचा धोका वाढतो. आयफोन 8 पासून आयफोन 11 पर्यंतच्या मॉडेल्सवर देखील हॅकिंगचा धोका आहे. आयफोनची सुरक्षाही पूर्णपणे सुरक्षित नाही, आणि अनेकदा अज्ञात हॅकर्स तुमच्या डिव्हाईसला प्रभावित करू शकतात.
2. मोबाईल हॅकिंग केवळ एक माहिती चोरी नाही
मोबाईल हॅकिंग म्हणजे केवळ तुमची व्यक्तिगत माहिती चोरी करणे इतकेच मर्यादित नाही. हॅकर्स तुमचं सोशल मीडिया अकाउंट्स, बँकिंग माहिती, पासवर्ड, वय, पत्ता, आणि इतर संवेदनशील डेटा मिळवू शकतात. तसेच, तुमच्या फोनमधून बॅकग्राऊंडमध्ये चोरून हॅकर्स तुमच्या फोटोज, व्हिडिओज आणि इतर फायली देखील मिळवू शकतात. यामुळे तुमचं पूर्ण डिजिटल जीवन हॅकर्सच्या ताब्यात येऊ शकतं.
3. हॅकिंगचे मुख्य कारणे
हॅकिंगच्या मुख्य कारणांमध्ये वापरकर्त्याच्या मोबाईल डिव्हाईसचे आउटडेटेड सॉफ़्टवेयर, असुरक्षित इंटरनेट कनेक्शन, आणि अप्रामाणिक अ‍ॅप्लिकेशन्स यांचा समावेश आहे. जर तुमचं मोबाइल सॉफ्टवेअर अपडेट केलेले नसेल, तर हॅकर्सला तुमच्या डिव्हाईसवर प्रवेश मिळवणे सोपे जाते. याशिवाय, सार्वजनिक Wi-Fi नेटवर्क्सवर कनेक्ट होणं देखील हॅकिंगसाठी सोयीस्कर ठरू शकतं. अशा नेटवर्क्सवर हॅकर्स तुमच्या डिव्हाईसला इन्फेक्ट करून तुमच्या गोपनीय माहितीला चोरू शकतात.
4. मोबाईल हॅकिंगपासून सुरक्षा कशी करावी?
सर्वप्रथम, तुमच्या मोबाइल डिव्हाईसचे ऑपरेटिंग सिस्टिम अपडेट करा. अँड्रॉइड किंवा आयफोन दोन्हीमध्ये सुरक्षा संबंधित अनेक अपडेट्स वेळोवेळी जारी केली जातात. यामुळे तुमचा फोन हॅकिंगसाठी अतिशय सुरक्षित होईल.
तुम्ही शक्यतो फक्त अधिकृत अ‍ॅप स्टोअर्सवरून अ‍ॅप्लिकेशन्स डाऊनलोड करा. अशा अ‍ॅप्लिकेशन्समध्ये मॅलवेअर आणि व्हायरस असण्याचा धोका कमी असतो. तसेच, जेव्हा तुम्ही ऑनलाइन फॉर्म भरता किंवा दुसऱ्या लोकांच्या वेबसाइट्सवर खातं लॉग इन करता, तेव्हा तुमचं लॉगिन माहिती चोरू न जाता सावध राहा.
5. सुरक्षा टूल्सचा वापर करा
तुमच्या फोनसाठी विश्वासार्ह अँटी-व्हायरस सॉफ़्टवेअर वापरणे अत्यंत आवश्यक आहे. हे सॉफ़्टवेअर तुमच्या फोनच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम न करता हॅकिंगसाठी असलेली कमी आणि खतरनाक फायली ओळखून त्यांचा नाश करतो. याशिवाय, फिंगरप्रिंट किंवा फेस लॉक यासारखी सुरक्षितता उपाय वापरणे देखील तुमच्या डिव्हाईसला हॅकिंगपासून सुरक्षित ठेवते.
6. तुम्हाला कसं समजेल की तुमचा फोन हॅक झाला आहे?
तुम्हाला तुमच्या फोनमध्ये काही अनोळखी वर्तन दिसल्यास, शक्य आहे की तुमचा फोन हॅक झाला असेल. उदाहरणार्थ, तुमच्या फोनची बॅटरी लवकर संपणे, जास्त डेटा वापर होणे, किंवा तुम्ही न पाहिलेली ऍप्लिकेशन्स अचानक दिसणे हे हॅकिंगचे संकेत असू शकतात. यासोबतच, तुमच्या फोनवर अनोळखी कॉल्स किंवा मेसेजेस येणे, किंवा तुम्ही कधीही न केलेले मॅसेज सेंड होणे, हॅकिंगचा दुसरा संकेत असू शकतो.
7. सुरक्षा वाढवण्याचे काही उपाय
- मुल्टी-फॅक्टर ऑथेंटिकेशन (MFA) वापरणे.
- पब्लिक वाय-फाय नेटवर्क्सवर लॉगिन करताना अतिशय सावध राहा.
- तुमच्या फोनमध्ये ब्लूटूथ व वाय-फाय ऑन ठेवताना सुरक्षा सेटिंग्स तपासा.
- स्पायवेयर किंवा मालवेअर काढण्यासाठी अधिकृत अँटी-व्हायरस सॉफ़्टवेअर वापरा.
- फक्त अधिकृत अ‍ॅप स्टोअर्सवरून अ‍ॅप्लिकेशन्स डाऊनलोड करा.
- पासवर्ड दर वेळेस बदलत राहा.
8. इंटरनेटवरील सावधगिरीचे महत्त्व
हॅकिंग प्रामुख्याने इंटरनेटच्या वापरातून होतं. यासाठी, इंटरनेटवरील प्रत्येक कृतीसाठी तुमचं लक्ष असणं आवश्यक आहे. तुम्ही जर वेबसाइट्स किंवा ऑनलाइन शॉपिंग करता, तर खात्याच्या तपशीलाची योग्य आणि सुरक्षित माहितीच वापरा. तसेच, तुम्ही कधीही तुमचा पासवर्ड शेअर करू नका.
9. हॅकिंगच्या विरोधात सरकारचे उपाय
सरकारने यापूर्वीही विविध सुरक्षा उपायांची अंमलबजावणी केली आहे. यामध्ये केंद्रीय सायबर सुरक्षा विभागाने वापरकर्त्यांना मोबाईल सुरक्षा विषयक मार्गदर्शन दिलं आहे. सरकारने सायबर हल्ल्यांपासून बचाव करण्यासाठी नेहमीच विविध योजनांची घोषणा केली आहे.
निष्कर्ष:
आजच्या डिजिटल युगात मोबाईल डिव्हाईस हॅकिंग हे एक गंभीर आणि वाढते धोका आहे. तुम्ही अँड्रॉइड किंवा आयफोन वापरत असाल, तर तुमच्या डिव्हाईसला पूर्णपणे सुरक्षित ठेवण्यासाठी आवश्यक असलेले उपाय अमलात आणणे खूप महत्त्वाचे आहे. तुमच्या फोनच्या सुरक्षेसाठी आवश्यक ते अपडेट्स करा, अनधिकृत अ‍ॅप्सपासून सावध राहा आणि इंटरनेटचा वापर करताना सतर्क रहा. यामुळे तुमच्या फोनला हॅकिंगपासून सुरक्षित ठेवता येईल.
